(TWENTELIFE) Interview met filmregisseur Johan Nijenhuis

(Foto SONY DSC)

Succes geeft Johan Nijenhuis meer creatieve vrijheid

Soms kan een bepaald imago lang beklijven. Regisseur en producent van films en series Johan Nijenhuis bouwde bekendheid op met feel good en pretentieloze producties, zoals Costa!, Verliefd op Ibiza en Volle Maan. Zijn handelsmerk legde hem bepaald geen windeieren: Nijenhuis wist met elke film de gouden status te bereiken. Het succes maakt hem rijper en zelfverzekerder. “Het fijne van succes is dat het deuren makkelijker opent voor nieuwe films. Het geeft me meer creatieve vrijheid”.

Johan Nijenhuis zag in 1968 het levenslicht in Markelo. Zijn VWO-tijd bracht hij door in Holten. Als uitwisselingsstudent op de middelbare school kreeg hij in LA een opleiding in filmtechniek. Vanaf 1993 werd zijn talent achter de schermen bekend. Nijenhuis produceerde en regisseerde twee jaar lang de afleveringen van Goede Tijden Slechte Tijden en bedacht het scenario en produceerde en regisseerde de Nederlandse dramaserie Westenwind waarin de intriges van twee havenfamilies de buis vulden. In 2001 maakte hij werkelijk naam bij het grote publiek met de door hem bedachte film ‘Costa!’ en een jaar later ‘Volle Maan’. Costa! werd bekend als de eerste Nederlandse film die sinds tijden weer bioscoopsucces boekte. Alle films die Nijenhuis produceerde en regisseerde trokken meer dan 100.000 bezoekers. In 2005 kwam hij met een soapserie van eigen geboortegrond op de proppen: Jonge Leu Oale Groond, dat verder reikte dan RTV Oost alleen. De naam van Nijenhuis was definitief gevestigd.

Geen ambities in het buitenland
Hij trok de lijn door met de productie en regie van familie- en jeugdfilms –en series. De meeste werden bekroond met publieksprijzen. Je zou verwachten dat Nijenhuis zijn succes uitbuit in het buitenland, maar schijn bedriegt. Nederland is en blijft zijn werkterrein. “Ik heb het nog erg naar mijn zin hier. Vroeger had ik wel ambitie hoor om in het buitenland te werken. Maar ik ga nu mijn kinderen van 4 en 11 jaar niet aandoen om hen uit hun vertrouwde omgeving van school en vriendjes weg te rukken. Bovendien vindt mijn vrouw LA helemaal niks”, zegt Nijenhuis met een vette knipoog naar ‘Hollywood’. “En ach, we filmen regelmatig in het buitenland, dan ben ik weken van huis. Dan mis ik mijn familie ontzettend. Ja, wat dat betreft ben ik een echt familiemens”.

Historische film

Die hang naar familie zien we terug in zijn tv –en filmproducties. Thema’s als vriendschap, liefde, geborgenheid en familie-intriges komen duidelijk bovendrijven. Volgens Nijenhuis zou hij zo weer een feel good film kunnen maken. Keiharde actiefilms zijn aan hem niet besteed.  “Andere filmgenres hebben wel mijn interesse gekregen. Dat heeft toch te maken met het feit dat ik ouder word. De historie van Nederland vind ik bijvoorbeeld erg boeiend. Ik ga zeker een historische film maken”. Met de jeugdfilm Apenstreken trapt hij wat dat betreft af. Nijenhuis laat de figuren van het oude alfabetplankje Aap Noot Mies tot leven komen in een spannende en komische productie.

Apenstreken komt halverwege 2015 in zeker 100 bioscopen uit. Dankzij zijn palmares bereiken de producties van Nijenhuis makkelijker de theaters. Het geeft hem meer artistieke en innerlijke vrijheid. “Toen Costa! negatieve recensies kreeg, kon ik daar heftig op reageren. Daar werd ik onzeker van. Ik moest bioscoophouders persoonlijk uitnodigen om de film te bekijken. Maar nu weet ik dat het publiek zelf heel goed in staat is om te beslissen naar een film te gaan, ondanks slechte kritieken. De zelfkennis onder het bioscooppubliek is behoorlijk toegenomen. Ik houd nu ook totaal geen rekening meer met kritiek uit de media”.

Films als een moeilijke kruiswoordpuzzel

Uiteraard zijn hoge kijkcijfers belangrijk, maar Nijenhuis laat zich er niet door leiden. Zijn innerlijke drijfveer schuilt in het ambacht. “Ik zie het maken van een film als een ingewikkelde kruiswoordpuzzel. Ik ben al gauw 1 jaar met een scenario bezig voordat het een film van anderhalf uur wordt. Het uitwerken van de personages en het plots totdat alles op zijn plaats valt, dat zijn de leukste elementen. Na de première heb ik het proces niet meer in de hand. Als de kijkcijfers goed zijn heb ik een juichmoment van hooguit drie minuten. Het maken van een serie en films is vele malen leuker”.

Nijenhuis heeft nog steeds ambities. Behalve dat hij historische films wil maken, heeft hij de intentie om een grote miniserie te produceren. Wellicht weer in Twente? “Tja, dat idee leeft nog steeds. Ik heb wat krabbeltjes op papier staan, maar concreet is dat nog niet. Het ligt te rijpen, zeg maar. Twente heeft nog steeds een speciaal plekje in mijn hart. Jonge leu oale groond is het mooiste wat ik ooit heb gemaakt”.
Hoewel woonachtig in het westen van het land, gaat Nijenhuis minstens een keer per maand naar zijn moeder in Markelo. “Als relatieve buitenstaander heb ik in Twente dingen zien veranderen. Helaas niet altijd ten goede. Het naoberschap waar deze regio zo bekend om staat, is onderhevig aan slijtage. Zo is bijvoorbeeld Tafeltje-Dekje, waar mijn moeder vrijwillgster was, compleet wegbezuinigd. Die traditionele waarde moet Twente bewaken. De menselijkheid mag nooit worden opgeofferd aan economische groei”.