Bijna 300 euro neertellen voor vermelding in het Nederlandse Bedrijven Data Register. Na talloze waarschuwingen verwacht je toch dat ondernemers niet zo dom zijn om daarin te trappen. Desondanks stonken er vorig jaar nog 25.000 ondernemers in. Hoewel het aantal meldingen van acquisitiefraude en misleidende verkoop van advertenties en contracten dit jaar afneemt, blijken ze toch nog een plaaggeest voor ondernemend Nederland en dus ook Twente.
Menig mkb-ondernemer heeft er mee te maken. Facturen over vermelding in bedrijven- , gemeente- of telefoongids of registratieformulieren van patentaanvragen vallen uit het niets op de deurmat. Of u maar even enkele honderden euro’s wilt aftikken. In de drukte maakt u nietsvermoedend het bedrag over, zonder te controleren of de dienst ook daadwerkelijk is geleverd. En als u niet betaalt, stuurt het bedrijf een incassobureau op u af. Waarna u alsnog met het schaamrood op de kaken betaalt om maar niet bekend te staan als wanbetaler.
Deze naïviteit komt volgens directeur Fleur van Eck van de Fraudehelpdesk helaas nog maar al te vaak voor. “Er zijn ondernemers die zich makkelijk iets op de mouw laten spelden. Ze tekenen bijvoorbeeld om zich tegen betaling uit te laten schrijven uit een bedrijvenregister, terwijl ze zich nooit hebben laten inschrijven! Als ondernemer moet je altijd kritisch zijn met wie je zaken doet en waarover.”
De Fraudehelpdesk verzamelt alle klachten en meldingen over acquisitiefraude en misleidende advertentie -en contractverkoop. 2012 was een piekjaar met ruim 30.000 slachtoffers. Het aantal schademeldingen neemt fors af. Vorig jaar werden er nog 25.000 gevallen geregistreerd en dit jaar noteerde het Fraudemeldpunt tot dusver ‘slechts’ 3400 meldingen. “Het verdienmodel van Nederlandse acquisitiefraudeurs is aan het opdrogen”, zegt Van Eck. “De belastingdienst zit hen op de nek en er komt een wet aan die dit soort praktijken strafbaar stelt. SP en VVD hebben een initiatiefwet ingediend. Belangrijk winstpunt in die wet is dat het slachtoffer niet meer hoeft te bewijzen dat hij is opgelicht. De bewijslast komt bij de fraudeur te liggen.”
Handelwijze banken een doorn in het oog
Desalniettemin blijft het volgens Van Eck belangrijk om tegen dit soort lieden te waarschuwen. Er zijn immers nog duizenden ondernemers die erin trappen. De internationale acquisitiemaffia vormt een nieuw gevaar. Deze wijdvertakte organisaties wassen hun geld wit met dit soort praktijken. Ze zijn moeilijk te traceren omdat ze overal postbusfirma’s hebben. Het OM treedt in veel van dit soort gevallen niet eens op als de frauderende bedrijven in het buitenland zitten. Bovendien werken banken nog altijd niet mee om de rekeningen van de fraudeurs op te heffen. Van Eck schampert: “De handelwijze van de banken in deze is ons echt een doorn in het oog. Ze beroepen zich altijd op het bankgeheim en stellen dat zij louter transacties uitvoeren. Ja ammehoela! De opgelichte ondernemer heeft aangifte gedaan bij de politie, dus bank maak er werk van. Maar je hoort nooit iets over wat er met die bankrekening gebeurt en waar het geld op die rekening naar toe gaat!”
Ruim 400 miljoen euro schade
In Nederland verdwijnt jaarlijks ruim 400 miljoen euro in de zakken van acquisitiefraudeurs. Soms worden ondernemers voor tienduizenden euro’s en zelfs tonnen getild. De oplichters harken heel geraffineerd het geld binnen. Bijvoorbeeld: MKB-ondernemers krijgen massaal een aanbieding in de bus om voor 125 euro hun bedrijfsnaam op een online bedrijvenregister te vermelden. Ach, dat bedrag voor een jaar is geen nagel aan iemands doodskist. Maar wat blijkt als ze de kleine lettertjes lezen op de factuur: 125 euro per maand en dat voor een periode van drie jaar. Kassa!
“Wij krijgen nog dagelijks tientallen meldingen binnen van gedupeerde ondernemers”, zegt secretaris Els Prins van VNO-NCW/MKB-Nederland, afdeling criminaliteitsbeheersing. “De toon van fraudeurs wordt steeds harder en agressiever. Vooral in de crisisperiode dreigen ze sneller met een incassobureau als de ondernemer niet betaalt. Dat vinden ondernemers zo erg, omdat het slecht is voor hun imago bij de bank. En gaan dus betalen. Fout, fout! De ondernemer moet zo boos mogelijk worden op die fraudeur en volhouden dat hij niet gaat betalen. Als je je lastig opstelt, houdt het dreigen van het zogenaamde incassobureau vanzelf op.”
<KADER>
Zo wordt een ondernemer in de maling genomen!
De Fraudehelpdesk heeft genoeg praktijkvoorbeelden van ondernemers die in de maling genomen. Hieronder het relaas van een van de slachtoffers: “Het is 27 november 2013 als ik word gebeld door een bedrijvenwebsite. De vriendelijke jongen aan de telefoon vraagt of ik, net als vorig jaar, een vermelding op de bedrijvenwebsite wil. Ik kan eigenlijk niks herinneren van een vermelding van vorig jaar, maar het zou kunnen dat een collega dit gedaan heeft. Voor dit jaar zie ik het niet zitten. Ik vertel de jongeman dat ik afzie van een vermelding tegen betaling. Hij vindt dit erg jammer om te horen, maar begrijpt het wel.
Vervolgens geeft de jongen aan dat ik een e-mail ontvang met daarin de gegevens van mijn bedrijf. Hierin staat dat er dit jaar géén vermelding zal plaatsvinden op de bedrijvenwebsite. Het is de bedoeling dat ik het bijgevoegde document onderteken en terugstuur. De jongen voegt er nog aan toe dat het zeer belangrijk is om direct te reageren. De sluitingstijd is namelijk diezelfde middag om 14.00 uur. Als ik niet voor die tijd reageer, zit ik alsnog aan de vermelding vast.
Om 13.00 uur krijg ik eindelijk de e-mail binnen. Ik controleer de bedrijfsgegevens en teken het formulier. Ik zie nog ergens dikgedrukt staan ‘hierna geen automatische verlenging’, zoals de jongen vertelde aan de telefoon. Hierdoor viel de overige tekst me niet op. Ik stuur het snel terug, want anders is het misschien te laat.
Op 5 januari 2014 komt mijn collega van de financiële afdeling bij me met een factuur. Hij vraagt me deze te controleren. Dit doen we altijd, er komen zo vaak spooknota’s binnen. Ik bekijk de factuur en zie tot mijn verbazing dat het om die vermelding op de bedrijvenwebsite gaat. De factuur beschrijft een bedrag van €816,00 voor één jaar vermelding. Er wordt direct aangegeven dat het gaat om een tweejarig contract. Volgend jaar zou ik dus nogmaals €816,00 moeten betalen.
Direct bel ik met de bedrijvenwebsite. Ik krijg nu een vrouw aan de lijn. Ik vertel mijn verhaal en zeg dit niet te accepteren. Ik ga het zeker niet betalen! Vervolgens word ik doorgeschakeld naar de manager. Deze vertelt mij doodleuk dat ik toch echt mijn handtekening heb gezet onder het contract. Hij wijst hierbij op de e-mail die ik heb ondertekend. Snel kijk ik het direct na. In de kleine lettertjes onderaan het document staat dat het om een contract gaat voor een duur van twee jaar. Hij heeft dus gelijk.
Toch accepteer ik dit niet. Uiteindelijk word ik aardig onder druk gezet door de manager. Ik mag het contract afkopen door de factuur te betalen (voor één jaar). De betaling moet dan wel direct voldaan worden, anders zit ik alsnog vast aan een tweejarig contract. Ik wil hier graag melding van maken en aangifte doen bij de politie. Dit kan toch niet zomaar?”
<KADER>
Hoe wapen ik me tegen acquisitiefraude?
• Wees alert op telefoontjes en mails van iemand die u iets wil verkopen of bedrijfsgegevens wil controleren
• Zet geen handtekening op e-mails of faxen met een ‘gratis’ advertentievermelding
• Laat uw onderneming nooit in internationale databestanden opnemen
• Ga na of het verhaal van de verkoper klopt
• Betaal nooit facturen voor vermelding in een internetgids waarvoor geen opdracht is gegeven
• Meld aanbiedingen waarover u bedenkingen heeft bij de Fraudehelpdesk