De beste wielrenster ter wereld behoeft nauwelijks introductie. De vedette uit het Brabantse Boekel (ze woont nu in de buurt van Rotterdam) traint graag op Mallorca. Ik sprak met haar in bar-restaurant La Terraza, dé ontmoetingsplek voor bekende en onbekende wielrenners in Playa de Palma. Om het geheugen van de lezers even op te frissen geef ik een beknopte terugblik. Beknopt, want haar levensloop tot nu toe omvat zo veel hoogtepunten, dat er een speciale editie van Mallorca Vandaag voor nodig zou zijn om die allemaal te beschrijven.
In 1990 werd ze wereldkampioen ploegentijdrit en wereldkampioen drie kilometer achtervolging op de baan. Een jaar later won ze in Stuttgart het wereldkampioenschap op de weg en in 1992 behaalde ze winst in het eindklassement van de tour féminin. Ook in 1993 behaalde ze grote successen. Ze werd wereldkampioen op de weg in Oslo en wist wederom het eindklassement in de tour féminin te winnen. Na deze succesjaren belandde ze in een diep dal. Ze wilde harder en sneller, maar de succesjaren hadden teveel van haar lichaam geëist. Ze was totaal vermoeid en geestelijk uitgeput. In die tijd leerde ze haar huidige man Michael Zijlaard kennen. Hij was zelf een goede coureur en Nederlands beste rijder achter de derny. In 1995 trouwden ze. De wilskracht van Leontien van Moorsel was er nog altijd.
Leontien en Michael begonnen in 1996, met hulp van Hans van Kasteren, een nieuwe ploeg. Het zou de come-back van Leontien van Moorsel worden. Er volgden twee loodzware jaren voordat ze zich weer bij de wereldtop kon voegen. In 1998 werd ze in het Limburgse Valkenburg weer wereldkampioen, dit keer met op de tijdrit. In de wegwedstrijd werd ze tweede. Een jaar later werd ze in het Italiaanse Treviso wederom wereldkampioen op de tijdrit. Eén jaar voor de Olympische Spelen ontbrak alleen nog een Olympische medaille op haar indrukwekkende erelijst. Samen met haar man bereidde ze zich met meer dan honderd procent overgave voor op de Olympische Spelen. De perfecte voorbereiding resulteerde in drie gouden medailles (achtervolging op de baan, wegwedstrijd en tijdrit) en een zilveren (puntenkoers op de baan).
Na de Olympische Spelen behaalde ze bij het onderdeel achtervolging opnieuw een wereldtitel in Antwerpen. Ze won ook nog het Nederlands kampioenschap puntenkoers en achtervolging. In totaal kon ze dat jaar meer dan 30 overwinningen op haar erelijstje bijschrijven. Leontien van Moorsel werd ook nog vier keer Sportvrouw van het jaar in Nederland (1990, 1993, 1999, 2000). Redelijk nerveus betreed ik restaurant La Terraza. Leontien komt op hetzelfde moment via een andere deur naar binnen. Frank en Carmen van La Terraza stellen mij voor aan zowel de wielervedette als aan haar man. De nervositeit ebt al snel weg. Tegenover mij zit dan wel een bekende Nederlandse sportvrouw, maar zonder enige vorm van sterallures. Zij is het type van “doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”. Een spontane vrouw die met beide benen op de grond staat en gewoon haar verhaal vertelt, alsof ze thuis aan de keukentafel zit. “Vorig jaar zijn we naar Calpe geweest, maar geef mij toch maar gewoon Mallorca”, vertelt ze. “Hier kun je vlak rijden, je hebt hier net als in Nederland altijd wind, je kunt de bergen in. Je hebt hier zoveel mogelijkheden. Ik zweer echt bij Mallorca.”
Kom je ieder jaar naar Mallorca?
“Dit is al het vijfde jaar, denk ik”. Ze vraagt het even aan haar man, die verderop aan de bar staat. Hij denkt dat het al zes jaren zijn. “We komen meestal in januari. Nu zijn we twee weekjes hier, dan gaan we twee weekjes terug naar Nederland en dan zijn we weer drie weken hier. Dus in totaal vijf weken, dat is best behoorlijk.” Leontien van Moorsel traint hier met het team van Farm Frites-Hartol. De training bestaat meestal uit blokken van drie dagen van tussen de vier en vijf uur. “De jonge meiden krijgen dan een hele rustdag en de anderen, als ze voelen dat ze nog niet helemaal vermoeid zijn, kunnen dan gewoon anderhalf uur rustig fietsen.”
Zie je zo het hele eiland?
“Dat is moeilijk. Vandaag wilden we naar Orient rijden, even een klimmetje erbij, maar dan zie je dat het in de bergen nog gewoon slecht weer is. Dan kies je ervoor een tussenweg te rijden richting Campos, Porreres. Een paar dagen geleden reden we 150 kilometer, richting Manacor, Felanitx. We kennen wel aardig de weg.”
Zijn er bepaalde doelen voor dit jaar?
“Eigenlijk heb ik twee doelen. Ik wil het WK rijden op de baan in China en me gaan voorbereiden op het werelduurrecord in Mexico. Dat is mijn tweede doel. De rest is eigenlijk een voorbereiding. Natuurlijk voel je bij andere wedstrijden wel de wedstrijddruk, maar ik probeer me in die andere wedstrijden gewoon goed in vorm te rijden.”
Hoe zat dat nu met het vorige baanuurrecord en Jeanny Longo, de huidige bezitster van het record?
“Op de baan waar ik het vorig jaar gehaald heb heeft Jeanny Longo het nooit kunnen halen. Ik heb in Manchester een uur gereden en Jeanny stopte na een kwartier. Ze voelde dat ze het niet meer haalde en is afgestapt. Zelf vond ik dat ik dat niet kon maken. Er waren heel veel sponsoren en kennissen en vrienden uit Nederland naartoe gevlogen. En dan voelt dat niet lekker. Dan had ik zoiets, ik wil in ieder geval dat uur vol rijden. Ook om te kijken wat ik gevoeld heb, wat er fout is gegaan, ik wil gewoon weten wat ik tegenkom in een uur tijd. Ik vind het wel jammer dat ik het niet gehaald heb in Manchester, maar ik ben wel blij dat ik gewoon het uur vol gemaakt heb. Ook tegenover mijn supporters. Nu ga ik het onder dezelfde omstandigheden rijden waaronder zij het heeft gedaan en ik hoop dat ik het wel haal. Dat is afwachten.”
Een baanuurrecord. Dat is dus gewoon gas geven, meters maken?
“Ja, gewoon zo hard als je kunt. Ik vind zo’n tijdrit wel één van de mooiste onderdelen van de wielersport. Gewoon een uur lang zelf je grenzen verleggen. Dat is gewoon puur een gevecht tegen jezelf. Als je een wegwedstrijd rijdt, dat is ook heel leuk, maar je bent van zoveel factoren afhankelijk. Als het bij een tijdrit fout gaat, dan doe je dat gewoon zelf. Als je in de finale zit van een wegwedstrijd en iemand voor je geeft je een klap, dan ben je weg. Ook al heb je die koers nog zo lekker gereden. Nee, tijdritten vind ik de mooiste onderdelen van de wielersport.
Bij de sprint naar de finish wordt vaak geduwd en getrokken?
“Ja, alsof je leven ervan afhangt. Ik ben daar niet zo’n held. Vroeger was ik dat wel, maar nu word je wat ouder en je gaat wat meer nadenken. Zo’n sprint, daar moet je eigenlijk vol ingaan, maar dat durf ik niet meer, dat heb ik gehad. Als ik een duw krijg of ik denk, ‘ze gaan straks vallen’, dan hou ik liever even in. Dan ben je natuurlijk niet echt een rassprinter. Die denken er helemaal niet over na. Die duiken er gewoon in en zien wel. Als ze vallen, vallen ze en houden ze het recht, dan winnen ze misschien de wedstrijd. Dat heb ik niet zo.”
Trainen op Mallorca. Heb je nog tijd om andere dingen op het eiland te doen dan fietsen?
“Gisteren hoefde ik maar anderhalf uur te fietsen. Toen heb ik bij een kledingzaak een heel leuk spijkerrokje gekocht. Dat soort dingen. We zitten wat langer bij Frank (La Terraza) en lopen nog een stukje over de boulevard. Maar je gaat niet op je rustdag even Palma in. Dan herstel je nog niet. Even op de boulevard lopen, maar als je van ’s ochtends tot ’s avonds over de boulevard gaat lopen, dat schiet natuurlijk niet op.”
Er is een boek verschenen over jou loopbaan. Tinus! Tinus! is de titel.
“Iemand anders heeft het geschreven en ik vind het wel heel goed als je de persoon uit kan laten komen zoals die daadwerkelijk is. Dat vind ik knap en dat heeft hij gedaan. Als ik die stukjes lees, dan denk ik ook, zit ik zo in elkaar? Maar dan moet ik gewoon heel reëel zijn en zeggen, je hebt toch wel gelijk. Als je dat zo op kan schrijven, dat is heel knap. Heel vaak lees je interviewtjes van jezelf terug en dan denk je van ‘misschien heb ik dat wel zo gezegd, maar ik heb het niet zo bedoeld’. Dat ze het helemaal verkeerd oppakken. De jongen die dat boek geschreven heeft, heeft wel de juiste snaar geraakt. Absoluut.”
Wielrenner Lance Armstsrong pakte na zijn herstel van zaadbalkanker zijn carrière weer op. Tevens besloot hij jaarlijks een sponsorfietstocht (Ride for the roses) te organiseren zonder competitie-element ten bate van kankeronderzoek rond zijn ziekte. In Nederland vond in 2002 ten bate van de Nederlandse Kankerbestrijding/Koningin Wilhelmina Fonds de vijfde Ride for the Roses plaats. Onder de deelnemers bevonden zich ook prominenten als Gouverneur B. van Voorst tot Voorst, Gerrie Kneteman, Jan Janssen, Erik Breukink, Henk Lubberding, Frans Maassen en ……Leontien van Moorsel.
Leontien van Moorsel: “Al die bekende Nederlanders doen daar aan mee. Iedereen die een beetje naam heeft in de wielersport houdt die dag vrij in zijn agenda om of met de kinderen, of met de volwassenen mee te fietsen. Dat is zo’n goed doel. Als je met zo’n kleine bijdrage die mensen kunt helpen, dan hoef je er niet over na te denken. Sinds 2 maanden ben ik ook ambassadeur van de Cliniclowns. Ik vind dat iedere bekende Nederlander eigenlijk zoiets zou moeten doen. Er zijn zo veel goede doelen voor mensen die ziek zijn of zieke kinderen. Als je je naam aan zo’n stichting toevoegt, dan kunnen ze daar toch iets mee. Het kost eigenlijk maar een paar dagen in het jaar. Dat is alleen maar goed en ik doe het met heel veel plezier. Net voordat ik hier kwam heb ik nog zo’n dag meegelopen met de Cliniclowns in een ziekenhuis. Dat je ziet dat die clowns toch bij zo’n heel ziek kindje een lach op z’n gezichtje kunnen toveren. Dan denk ik, dat is toch alleen maar heel goed.”
Tot slot. Waarom La Terraza bij Frank en Carmen?
“Op een gegeven moment eet je ’s middags broodjes. De één wil kaas, de ander zonder kaas, de ander weinig kaas. Frank en Carmen zijn gewoon heel gastvrij en spreken Nederlands en je kunt precies zeggen zoals je het zelf wil. Het is ook belangrijk dat je na een training ergens komt waar je je lekker thuis voelt. Hier heb ik echt het idee, ik ga even een bakkie doen zoals bij moeder thuis. Dat is gewoon een lekker gevoel. Iedereen voelt zich hier gewoon thuis en kan zeggen wat ie wil hebben. Ideaal!
Tekst + foto: Allard van Gent
Mallorca Vandaag, februari 2003