Na meer dan tien jaar terug op de plek waar ik indertijd de foto van de weefster heb genomen. Voor deze dag stond een bezoek aan het vrouwen atelier in de planning. In dit atelier wordt traditionele Koerdische kleding gemaakt. Bij aankomst waren de deuren gesloten.
De afgelopen week heb ik al eerder meegemaakt dat er soms andere tijdschema’s worden gehanteerd. Het kan dan zijn dat er een belangrijke bijeenkomst is die prioriteit vereist. In deze gemeenschap wordt de stem van onderaf zeer hoog geacht. Bij problemen, van welke aard dan ook, gaan vertegenwoordigers van bijvoorbeeld een van de vrouwen organisaties praten met de groep bewoners waar het probleem speelt.
Terug naar de gesloten deuren. Nihad, mijn tolk en regelaar, bracht me vervolgens naar een ander gebouw even verderop. De deuren stonden open en tot mijn verbazing zat daar, net als in tweeduizendtwee, de dame voor haar weefgetouw op de grond. De tijd leek stilgestaan te hebben. De ruimte zag er op een paar uitzonderingen na nog net zo uit als toen. Tegen de wand waar indertijd alleen het stopcontact een onderbreking op de muur vormde, werd de ruimte daar nu met lage kasten, bureau en een stalen vat versmalt.
We werden aan elkaar voorgesteld. Chonum begon te vertellen. Het weven heeft ze van haar moeder geleerd. Op tienjarige leeftijd zat ze al vele uren per dag voor het weefgetouw. Vandaag de dag zijn er bijna geen jongeren meer die dit vak beoefenen. Ze hebben het wel geleerd, maar klagen al snel over pijn aan de vingers, armen en krijgen last van hun ogen. Ze maken liever gebruik van naaimachines dan deze kunst te beheersen zegt ze met een afkeurende blik in haar ogen.
Lezen en schrijven kan ze niet. De patronen maakt ze uit haar hoofd of ze maakt ze na van tekeningen. Zo kan ze de letters wel weven, maar heeft geen idee wat de tekst betekent.
Ook Chonum heeft de lange weg van de vluchtelingen uit dit kamp gevolgd. Weggejaagd uit hun dorp, nu meer dan dertig jaar geleden heeft haar strijd niet doen verminderen. Met enig wantrouwen ziet ze de vredesontwikkelingen tussen de Koerden en de Turkse overheid tegemoet.
In de tijd bij mijn vorige bezoek heb ik haar niet een op een kunnen spreken. Nu was de mogelijkheid er wel en kan ik haar eindelijk haar naam geven. Chonum bedankt voor de bijzondere ontmoeting.
©IdG2013