‘Overheid regisseerde Van der Graaf-foto’

Juist de overheid heeft aangedrongen op een eerste mediamoment met Volkert van der Graaf, zegt zijn toenmalige advocaat Stijn Franken in de Volkskrant. Het Openbaar Ministerie (OM) en Justitie wilden zo de regie rond de jacht op de eerste foto van de moordenaar van politicus Pim Fortuyn in de hand houden, aldus Franken.
Mede door zijn geheimhoudingsplicht voelde Franken zich in eerste instantie niet vrij om te reageren op de zaak rond de foto, die aan het rollen kwam door een uitzending van Brandpunt Reporter. Inmiddels hebben zowel het OM als minister van Justitie Van der Steur op de zaak gereageerd, zodat Franken binnen kaders ook wil reageren.
Hij zegt dat hij voor al zijn beweringen bewijs heeft. Nu het OM niet met het volledige verhaal naar buiten komt, wil Franken de beeldvorming corrigeren. “Het persbericht van het OM en de brief aan de Tweede Kamer wekken de suggestie dat ik het OM een dag voor de publicatie van Volkerts foto in De Telegraaf heb verrast met de mededeling dat hij op de foto zou worden gezet. Dat ik op eigen houtje heb gehandeld”, aldus Franken.
Dat klopt volgens de advocaat niet. Er is volgens hem uitvoerig overleg geweest over de foto, die in juni 2014 in De Telegraaf verscheen. “Het OM, de politie, de Reclassering en instanties die zich bezighouden met beveiliging van personen wisten dit allang. Er is uitvoerig overleg over geweest.”
Het stoort Franken dat de indruk is ontstaan dat hij op eigen houtje heeft gehandeld en zo zijn oud-cliënt in de problemen heeft gebracht. Van der Graafs voorwaardelijke invrijheidstelling ging gepaard met een absoluut mediaverbod. De foto zou kunnen betekenen dat hij weer de cel in moet.
Opmerkelijk is dat de overheid zich actief heeft bemoeid met de foto: zo werd volgens Franken vanuit de overheid geadviseerd dat Van der Graaf een petje zou dragen en is fotograaf Ferry de Kok door overheidspersoneel naar de straat gereden waar hij een paparazzi-achtige plaat van Van der Graaf kon maken. “Die hebben zich zodanig opgesteld dat Ferry de Kok hem in alle rust op de foto kon zetten. Ze hebben de weg min of meer geblokkeerd, begreep ik. Ik was daar niet bij, ik heb rustig in mijn kantoor gewacht, maar zo heeft Volkert het me verteld.”
Franken noemt het daarom feitelijk onjuist als het OM beweert dat hij pas één dag tevoren het fotomoment meldde. Franken beschikt over mails uit april 2014 waar de politie aanraadt zelf de eerste foto te laten maken. Van der Graaf kwam enkele weken later voorwaardelijk vrij. Veel meer mag Franken tegenover de Volkskrant niet laten zien; ook de vraag van journalist Menno van Dongen of de kwestie werkelijk staatsgeheim is betiteld, moet Franken onbeantwoord laten.
Praat mee