‘Ook hier kun je wobben’
Je verwacht het niet: ook in Jamaica kun je wobben. Damion Mitchell (31) is chef van de website van The Gleaner, een van de twee dagbladen van Jamaica. Daarnaast is hij de baas van de radiotak van de krant. Oké, de Wob werkt niet optimaal, zegt Mitchell, maar verbetering lijkt nabij. ‘Ik was vrij jong toen ik begon in de journalistiek. Ik kreeg in 1998 een baantje bij de lokale krant in Mandeville, wat ik in eerste instantie naast de middelbare school deed. Daar ben ik vier jaar gebleven, waardoor ik een verkorte journalistiekopleiding kon doen. Met minimaal twee jaar journalistieke ervaring op zak duurde je opleiding toentertijd namelijk maar één jaar. In 2003 kwam ik op de redactie van The Gleaner te werken en sinds een paar jaar ben ik chef van de website en van radiostation Power 106FM'.
‘Onze vakbond, de Press Association of Jamaica, is meer dan zeventig jaar oud. Gedurende die tijd zijn er veel verschillende voorzitters geweest en dat waren de prominenten uit het vak. Zo zijn ze belangrijk geweest toen er politieke onrust was in het land, in de jaren ’70 en ’80. Ze hebben ervoor gezorgd dat we onafhankelijk ons werk konden blijven doen, hoe moeilijk de relatie tussen overheid en media soms ook was.
Eind vorig jaar is de wet op smaad en laster aangepast. Dat was een voorstel vanuit de Press Association. Als je een journalist wilde aanklagen op grond van smaad of laster, moest dat binnen zes jaar. Nu is dat twee jaar, waardoor je als journalist minder hoeft te vrezen voor een geïnterviewde die een oud verhaal oprakelt. Bovendien kan een journalist, wanneer het tot een zaak komt, niet meer worden veroordeeld tot gevangenisstraf. De rechter mag alleen nog boetes opleggen als een persoon zich schuldig maakt aan smaad of laster.
Ook heel belangrijk was de invoering van de “Access to Information Act” in 2002. Sindsdien mogen we bij de overheid eisen dat bepaalde informatie openbaar wordt gemaakt. Natuurlijk zitten daar bepaalde haken en ogen aan: zo moeten de documenten die je opvraagt relevant zijn voor het publiek en mag de overheid weigeren wanneer deze de nationale veiligheid of lopende onderzoeken schaden. Als het verantwoordelijke ministerie de gevraagde documenten niet wil geven, kun je nog beroep aantekenen bij een onafhankelijke instantie. Maar helemaal perfect werkte dat allemaal niet de afgelopen jaren: over veel informatie werd ten onrechte gezegd dat het de nationale veiligheid zou schaden. De minister van Informatie is nu bezig met een nieuwe versie van de wet, waardoor de overheid minder zou kunnen tegenhouden.
In een rapport over onze perssituatie zei het Internationale Persinstituut, een organisatie die zich net als Reporters Sans Frontières inzet voor persvrijheid, dat we te veel vertrouwen op persberichten vanuit de overheid. Ook stond in het rapport dat we te weinig getraind zijn om onderzoeksjournalistiek te bedrijven. Daar ben ik het niet mee eens. Ik zie dat onze media steeds meer aan onderzoeksjournalistiek doen en dat politici wetsvoorstellen amenderen op basis van onze artikelen. Dat had niet gekund zonder de vakbond, die de afgelopen decennia hard heeft gestreden voor de mogelijkheid om de overheid te controleren.’
Praat mee