‘Media moeten zich wapenen tegen propagandistisch gebruik van hun content’
Politici gebruiken content van de media tijdens verkiezingstijd op sociale media als propaganda, en de traditionele media moeten zich daartegen wapenen. Dat kunnen ze onder andere doen door selectief, vertekend, gemanipuleerd of geframed gebruik van hun content te benoemen. Of door ook op sociale media nuance te verschaffen bij de content die ze maken.
Dat zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoekrapport ‘Wie is de waakhond op sociale media?’, dat de Utrecht Data School uitvoerde in opdracht van het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren. In het onderzoek werd gekeken naar de rol van traditionele media en politici op sociale media in verkiezingstijd.
Daarbij werden 24.000 Facebook- en 240.000 Twitterberichten van kandidaat-Kamerleden in aanloop naar de verkiezingen geanalyseerd. Alle berichten werden tussen 1 januari en 15 maart geplaatst.
Buitengewoon selectief
Traditionele media zijn volgens het onderzoek online kwetsbaar, omdat hun content uit zijn context kan worden gehaald en kan worden herverpakt aan een groot publiek. Daardoor staat hun rol als gatekeeper van nieuwsstromen onder druk.
Uit het onderzoek blijkt dat politici buitengewoon selectief zijn in de berichten die ze over hun partij delen. Ze delen alleen content uit traditionele media die past bij hun eigen standpunten en slaan kritische berichten veelal over. Als er al kritische berichten gedeeld worden, dan worden die door politici voorzien van eigen commentaar.
Een belangrijke rol
In zo’n 12 tot 15 procent van alle door de partijen verstuurde Twitter- en Facebookberichten in de 2,5 maand voorafgaand aan de verkiezingen werd aan de media gerefereerd. Daaruit blijkt dat de media ook op sociale media een belangrijke rol innemen in de campagne, aldus het onderzoeksverslag.
Op Twitter werd in 4,2 procent van die gevallen een bron aangehaald die onder ‘fake news’ of tendentieuze berichtgeving valt te scharen. Op Facebook lag dat percentage lager, op 1,6 procent.
Meer aanbevelingen
Naast het benoemen van selectief gebruik en het verschaffen van nuance op alle platformen, doen media er ook goed aan zelf sterke sociale media-kanalen te bouwen, adviseert het rapport. Ook het meer embedden van content en het nadrukkelijker naar buiten treden op sociale media worden door de onderzoekers als mogelijke oplossingen genoemd.
Het complete onderzoeksrapport is hier te vinden.
Praat mee