mgm nvj maart

— vrijdag 12 oktober 2012, 15:58 | 4 reacties, praat mee

Maastricht Dichtbij eist brandweerfoto’s

Hoofdredacteur Peter Eberson van Maastricht Dichtbij weigert foto’s van de brandweer Maastricht te verwijderen van de lokale nieuwswebsite. Dat schrijft Eberson in een brief aan de brandweer. Het gaat de hoofdredacteur om een principekwestie. Desnoods vecht hij het geschil uit voor de rechter, schrijft hij. Het stoort Eberson dat de brandweer beschikt over een video- en fototeam, dat foto’s maakt van branden en andere calamiteiten en die plaatst op hun eigen website. Laatste wijziging: 15 oktober 2012, 11:50

“Dat zijn brandweerlieden die niet blussen, maar plaatjes schieten. Die zetten ze op een website. Wij gebruiken die foto’s soms, omdat uiteraard de brandweer als eerste ter plekke is. Dat mag volgens de brandweer niet. Ik vind van wel. (…) We stellen ons op het standpunt in het belang van de opsporing en het algemeen belang dat deze beelden een publieke taak dienen en als zodanig behandeld dienen te worden. Ik zou dit graag willen laten toetsen door de rechter.”

Er is bovendien sprake broodroof van professionele nieuwsfotografen, schrijft Eberson. “Zij zijn een regelrechte oneerlijke concurrent van de reguliere nieuwsmedia die fors investeren in de aankoop van beeldmateriaal van 112-nieuws.”

Hij schrijft verder: “Het kan niet zo zijn, doordat u als hulpverlener een (journalistieke) voorsprong heeft, omdat spoedoproepen bij uw centrale binnen komen, u exclusiviteit kunt claimen op het beeldmateriaal dat op een door publieke gelden gefinancierde website staat.”

Woordvoerder Leon Eummelen van de brandweer Zuid-Limburg, waartoe Maastricht behoort, zegt dat het foto- en videoteam sinds enkele jaren operationeel is en dat de media destijds over het hoe en waarom zijn geïnformeerd. “Maastricht Dichtbij bestond toen nog niet.”

Eummelen zegt dat de foto’s in eerste instantie bedoeld zijn voor trainingsdoeleinden en nabesprekingen. “Voor eigen gebruik dus.” Soms maakt de recherche gebruik van beeldmateriaal voor onderzoek.

“Ook plaatsen we foto’s op de website om de burgers te informeren. Het publiceren gebeurt bewust op een later tijdstip. We willen niet aan broodroof doen.”

Het claimen van exclusiviteit gebeurt juist om de professionele fotografen te beschermen, aldus Eummelen. “Daarom verspreiden we de foto’s niet. Dus krijgt Maastricht Dichtbij ze ook niet van ons.”

De brandweer gaat Eberson niet dwingen om de foto’s te verwijderen. “Er staat een afspraak gepland voor een gesprek met de hoofdredacteur van Maastricht Dichtbij”, aldus Eummelen.

Hoofdredacteur Eberson betoogt verder dat het foto- en videoteam in strijd is met de beginselen van de Brandweerwet. Eummelen bestrijdt dat. “Een groepje vrijwilligers maakt de video’s en de foto’s volgens onze richtlijnen. Deze mensen hebben verder niks met de bluswerkzaamheden te maken.”

NVJ-jurist Maarten van den Berg zegt: ‘Ik heb dit nog niet eerder meegemaakt. Het is wat mij betreft geen uitgemaakte zaak. Een overheid kan auteursrecht laten gelden op bepaalde uitingen, maar of dat voor deze foto’s geldt, is een interessante vraag.’

Van den Berg: “Ik kan me de frustratie van Eberson over oneerlijke concurrentie wel voorstellen, maar dat is weer een andere discussie.”


Bekijk meer van

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

4 reacties

Piet van der Vooren, 12 oktober 2012, 19:41

Zeer interessante zaak, die ik met veel interesse zal volgen. Ook in deze brandweerregio (Hollands Midden) doen zich soms zaken voor waarbij vraagtekens gezet kunnen worden. Zoals onlangs het wel informeren over brandweernieuws van door vrijwilligers gerunde 112-websites (die vervolgens door hen gemaakte foto’s tegen betaling aanbieden aan kranten e.d.), maar niet de reguliere pers informeren.

Bart Brouwers, 13 oktober 2012, 14:42

@ Maarten van den Berg:
Deze foto’s zijn door een publieke, niet-journalistieke organisatie geproduceerd. Maar belangrijker: het zijn, lijkt mij, nieuwswaardige foto’s waar het hier om gaat.
Op basis van de persexceptie in de auteurswet kan dit toch nooit een probleem zijn?

Ko van Leeuwen, 14 oktober 2012, 00:20

Dit is een bekend gegeven wat in meerdere regio’s voorkomt. Zo kent Kennemerland een aantal officiële brandweerfotografen die hier betaling voor ontvangen.
Voorwaarde is wel dat ze geen beeldmateriaal aan de pers leveren. Dit is ingesteld nadat een brandweerfotograaf foto’s aan de media leverde nog voordat de persfotografen in de buurt mochten komen.

Het fenomeen brandweerfotograaf is m.i. nuttig voor het vastleggen van allerlei zaken ter evaluatie, daar hoor je mij niet over. Alleen worden deze foto’s
inderdaad te kust en te keur op eigen websites van de brandweer geplaatst. En daar wringt soms de schoen.

Bij een ongeval wordt soms een scherm geplaatst tegen nieuwsgierige blikken. Het toont raar als een brandweerfotograaf dan binnen het scherm foto’s maakt
en vervolgens publiceert op de brandweerwebsite.

Sommige brandweerposten proberen naast de officiële brandweerfotografen ook weer hun eigen fotograaf er tussen te steken die het niet zo nauw neemt met
het leveren aan de pers.

Zelf heb ik als persfotograaf lang foto’s beschikbaar gesteld aan websites van de brandweer. De afspraak was dat er geen wederzijdse verplichting was. Daar dacht de werkvloer echter anders over. Nog voordat ik het materiaal goed en wel aan de media had geleverd hingen de heren al aan de telefoon
c.q. email “waar de foto’s bleven”. Toen ik bezwaar maakte dat men hoge resolutie-foto’s voor eigen gebruik op facebook ging plaatsen kwamen de
problemen. Ik was meteen uit de gratie. Een omkering in een artikel over een brandje in een zorginstelling werd aangegrepen om mij in de ban te doen. Ik werd geblokkeerd op hun twitter-account en de manschappen kregen van de bevelvoerder/webmaster te horen dat ze niet meer met mij mochten praten.

Ik noem dit bewust omdat het aangeeft dat brandweerfotografen dus afhankelijk zijn van hun broodheer. Objectiviteit kan je dus niet verwachten. Nu ben ik zelf hulpverleningsvriendelijk, maar ik behield wel altijd mijn objectiviteit. Dat Dichtbij foto’s van de brandweer gebruikt is geen toonbeeld van objectiviteit.

Dat de brandweer foto’s plaatst om de burgers te informeren is ook twijfelachtig. Veel brandweerwebsites worden onderhouden door brandweerlieden die het liefst zo veel mogelijk plaatsen. Dit is geen informeren, maar nieuws
publiceren. Daarnaast is voor informeren geen grote serie foto’s nodig. Overigens, toen ik nog wel aan brandweerwebsites leverde was de tekst meestal
ook door mij geschreven. Dat informeren door de brandweer is dan ook twijfelachtig.

Dat een foto onder de persexceptie zou vallen is twijfelachtig. Jurisprudentie is daar nog niet duidelijk in. Of de foto’s wel of niet door de
overheid zijn gemaakt zal, denk ik, niet veel uitmaken. Bovendien zou het media wel erg makkelijk maken om de fotografen volledig weg te bezuinigen.

Dichtbij heeft niet gelinkt naar de foto, maar de foto gekopieerd en op hun eigen server gezet. Dat wordt over het algemeen gezien als een nieuwe publicatie waarvoor toestemming c.q. betaling is vereist.

Daarnaast heeft Dichtbij natuurlijk boter op zijn hoofd. Door foto’s van hulpverleners te gebruiken schofferen ze de persfotografen. Dat Dichtbij het
voor ze opneemt is dan ook twijfelachtig. Te vaak zie je al dat media foto’s overgenomen van brandweer of wijkagenten, vaak ook op plaatsen waar
persfotografen niet mogen komen. Ook krijgen foto’s van z.g. ‘meeschrijvers’ zonder kennis van zaken soms de voorkeur boven die van hun eigen fotograaf.
Wat Dichtbij in deze wil bereiken is mij dan ook niet helemaal duidelijk. Misschien zou het beter zijn om geen foto’s te plaatsen maar in plaats
daarvan een tekst waaruit blijkt dat de pers geen mogelijkheid heeft gehad
om foto’s te maken.

Jurriaan Nijkerk, 15 oktober 2012, 19:28

Tja, je kunt er natuurlijk wel allerlei vage onderbuikkreten op loslaten. Echter:

1 Nederland heeft de Berner Conventie, net zoals de meeste landen, geratificeerd.

2. Op basis hiervan is de Auteurswet tot stand gekomen.

3. De auteurswet kent alleen personen en organen die als auteur kunnen worden aangemerkt.

4. In de auteurswet staat geen uitzondering hiervoor voor de brandweer, noch voor welk overheidsorgaan dan ook.

Dus, waar hebben wij het over? De brandweer mag op grond van de wet met haar foto’s doen en laten wat zij wil, net zoals ieder andere auteursrechthebbende. Zo simpel is het.

En jurisprudentie betreffende het zonder uitdrukkelijke toestemming plaatsen van andermans werk is er genoeg. Ook heel simpel.

Gewoon zakelijk blijven, dat is echt helder.

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.