Bloggers vechten voor hun rechten
Doordat bloggers razendsnel hun boodschap kunnen verspreiden via internet, zijn ze moeilijk tegen te houden. De documentaire ‘Forbidden Voices’ is een ode aan drie jonge, invloedrijke vrouwelijke bloggers en hun moedige strijd. Angstig geschreeuw vult de ruimte. Het geluid gaat door merg en been. Yoani Sánchez luistert naar zichzelf. Naar haar eigen ondervraging en afranseling door de Cubaanse politie. De opnames heeft ze stiekem met haar telefoon kunnen maken en dienen nu als bewijs bij haar aanklacht tegen de politie. De kans is klein dat er ooit iets met de aangifte wordt gedaan, want Sanchez wordt vanwege haar kritische blogs beschouwd als een staatsvijand. ‘De vrijheid van meningsuiting is in andere landen normaal,’ zegt Yoani. ‘Ik kan me dat niet voorstellen. Wanneer je hier durft op te staan en je uit te spreken, word je altijd gestraft. Mijn straf is dat ik het land niet uit mag. Ik leef in één grote gevangenis.’
Via haar blog Generation Y vecht de 37-jarige Cubaanse taalkundige sinds 2007 voor persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Ze schrijft artikelen over het lot van politieke gevangenen, het leven in Cuba en de keuzes van politici. Omdat de overheid haar website al snel begon te censureren, stuurt ze de stukken stiekem naar vrienden buiten het land.
Zij maken de blogs beschikbaar in zeventien talen en plaatsen ze op internet. Miljoenen mensen lezen de berichten van Sánchez. Het levert haar diverse prijzen op, contact met de Amerikaanse president Barack Obama en een plek op de lijst van de 100 meest invloedrijke personen van Time Magazine in 2008.
Het tijdschrift meldt: ‘Onder de neus van een regime dat verdeeldheid niet tolereert, brengt Sánchez in de praktijk wat de krantenjournalisten in haar land niet kunnen; de vrijheid van meningsuiting.’
Naast de Cubaanse volgt de Zwitserse documentairemaker Barbara Miller in ‘Forbidden Voices’ de Chinese Zeng Jinyan (29) en de Iraanse Farnaz Seifi (30). Extra informatie over de situatie van journalistieke bloggers komt van Lucie Morillon van Reporters Without Borders. Meerdere keren is te zien hoe zij zich zorgen maakt over de Chinese Jinyan, die als blogger de mensenrechten in China onder de aandacht wil brengen.
Zij wordt net als Sánchez als staatsvijand gezien en door de Chinese overheid zoveel mogelijk afgesloten van de wereld. Miller kan haar zelf niet filmen en daarom vertelt Jinyan via een webcam over haar leven. Van de regering heeft ze huisarrest gekregen en bij elke stap buiten de deur wordt ze gevolgd door een aantal mannen in uniform die haar proberen te intimideren. Op sommige momenten barst ze voor de camera in huilen uit, maar ze blijft schrijven.
In de film wordt duidelijk hoe groot de consequenties kunnen zijn van het bloggen. Farnaz Seifi is in 2003 één van de eersten die onder haar eigen naam in Iran durft te bloggen. Ze strijdt voor de rechten van vrouwen en persvrijheid. ‘Het is fascinerend dat je zelf de media kan zijn,’ vindt ze. Door de toenemende druk van de Iraanse overheid - ze wordt verschillende keren gearresteerd - vlucht ze uiteindelijk naar Europa.
Na haar vlucht blogt ze niet meer onder haar eigen naam, maar enkel anoniem. Haar familie is immers nog in Iran en ze wil hen niet in gevaar brengen. Ook Sánchez voelt de druk van de overheid, maar wil niet buigen. ‘Ik weet dat mijn telefoon getapt wordt, maar ik heb lang geleden besloten om te zeggen wat ik denk.’ Het is bewonderenswaardig hoe zij op eigen houtje durven te strijden voor persvrijheid. Met hun blogs schudden ze mensen wakker en ze laten zich niet de mond snoeren. Forbidden Voices is een inspirerende ode aan deze drie bijzondere vrouwen geworden.
Praat mee