Eiseres in deze zaak, RTL Nederland, heeft op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) de minister-president, minister van Algemene Zaken, (verder: verweerder) verzocht om verstrekking van een kopie van alle documenten inzake het opnemen van de posten Instandhouding rijtuigenpark (auto’s, paarden en rijtuigen) en Overige facilitaire zaken onder de noemer Materieel Dienst Koninklijk Huis in de begroting 2010. Verweerder heeft aan eiseres kopieën van een aantal documenten verstrekt.
Bij besluit van 8 februari 2010 heeft verweerder het bezwaar van eiseres ongegrond verklaard (het bestreden besluit). Eiseres heeft tegen dit besluit beroep ingesteld bij de Rechtbank Amsterdam. Eiseres heeft zich daarbij op het standpunt gesteld dat verweerder niet alle informatie waarover hij beschikt heeft verstrekt. Verweerder moet volgens eiseres in verband met de verantwoording van de uitgaven voor genoemde begrotingsposten nog ‘bonnetjes’ en beleidsmatige documenten onder zich hebben.
Verweerder heeft gesteld dat hij alle documenten die onder hem berusten heeft verstrekt. Als er meer relevante stukken bestaan, zo heeft hij aangegeven, dan zullen deze bij de Dienst Koninklijk Huis of de daaronder ressorterende Thesaurie bevinden. Verweerder heeft verder toegelicht dat het feit dat (financiële) verantwoording over de uitgaven voor de Dienst Koninklijk Huis wordt afgelegd aan de minister van Algemene Zaken (AZ) niet impliceert dat de onderliggende (financiële) stukken ook onder de minister berusten. Die verantwoording geschiedt door het overleggen van een definitieve afrekening voorzien van een accountantsverklaring. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres gelet op de toelichting van verweerder niet aannemelijk gemaakt dat verweerder niet alle onder hem berustende documenten heeft verstrekt. De rechtbank volgt verweerder daarbij in zijn standpunt dat de Dienst Koninklijk Huis geen onderdeel is van het ministerie van AZ noch werkt onder zijn verantwoordelijkheid. De Dienst Koninklijk Huis ressorteert onder de Koningin. Verweerder was dan ook niet gehouden om onder de Dienst Koninklijk Huis berustende documenten te verstrekken.
Eiseres heeft ook betoogd dat verweerder het verzoek had moeten doorzenden aan andere betrokken ministers. De rechtbank is gelet op het voorgaande van oordeel dat eiseres ook niet aannemelijk heeft gemaakt dat de gevraagde ‘bonnetjes’ en beleidsmatige documenten bij andere ministers berusten. Verweerder hoefde het verzoek van eiseres dan ook niet door te zenden naar andere ministers.
Eiseres heeft zich verder op het standpunt gesteld dat verweerder het Wob-verzoek had moeten doorzenden naar de Dienst Koninklijk Huis nu de gevraagde documenten zich daar bevinden. Verweerder is van mening dat van een verplichting tot doorzending geen sprake is omdat de Dienst Koninklijk Huis geen bestuursorgaan is.
De rechtbank volgt het standpunt van verweerder. De verplichting tot doorzending, zoals neergelegd in art. 4 van de Wob, heeft alleen betrekking op doorzending aan andere bestuursorganen. De Dienst Koninklijk Huis kan, gelet de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) van 6 juni 2007 (LJN: BA6497), niet als bestuursorgaan worden aangemerkt. In deze uitspraak oordeelt de Afdeling dat aan het Kabinet slechts ondersteunende en geen eigen, zelfstandige, taken opgedragen zijn zodat geen sprake is van een bestuursorgaan als bedoeld in art. 1:1, eerste lid, aanhef en onder a, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Het opgedragen zijn van uitsluitend ondersteunende taken kan bovendien niet worden aangemerkt als het bekleed zijn met openbaar gezag, zodat er ook geen sprake is van een bestuursorgaan als bedoeld in art. 1:1, eerste lid, aanhef en onder b Awb. Daaruit volgt dat het Kabinet ook geen bestuursorgaan is in de zin van art. 1a van de Wob. Net zomin als aan het Kabinet zijn aan de Dienst Koninklijk Huis eigen, zelfstandige, taken opgedragen, maar uitsluitend ondersteunende taken. Waar het Kabinet van de Koningin de Koningin ondersteunt in de uitoefening van haar constitutionele taken ondersteunt de Dienst Koninklijk Huis, en daarmee de Thesaurie, de Koningin bij haar dagelijkse ‘huishoudelijke’ werkzaamheden. De Dienst Koninklijk Huis is dan ook geen bestuursorgaan om dezelfde redenen waarom het Kabinet van de Koningin geen bestuursorgaan is.
Ten slotte is de rechtbank van oordeel dat niet gebleken is dat het primair besluit en de beslissing op bezwaar innerlijk tegenstrijdig zijn. Uit het primair besluit blijkt niet dat verweerder van mening was dat hij op verzoek van eiseres documenten berustend bij de Thesaurie van de Dienst Koninklijk Huis diende te verstrekken. Gelet op het vorenstaande verklaart de rechtbank het beroep ongegrond.
Instantie: Rb. Amsterdam
Partijen: RTL Nederland t. Minister van Algemene Zaken
Bron: LJN BP2182