HP/De Tijd wint citaatrechtzaak tegen Volkert-fotograaf De Kok
Ferry de Kok, de fotograaf die de foto van een op proefverlof in Amsterdam rondlopende Volkert van der Graaf maakte, heeft een zaak tegen opinieblad HP/De Tijd verloren. De Kok claimde dat HP/De Tijd zijn auteurs- en exploitatierecht had geschonden door bij een artikel over de zaak een afbeelding van de bewuste Telegraaf-cover te plaatsen.
De rechter stelt in het vonnis van 25 september: “Het citaatrecht is echter een zwaarwegend en diep geworteld recht dat een belangrijke bouwsteen is voor de vrijheid van meningsuiting. Voor de te maken afweging is het relevant dat HP/De Tijd een opinieblad is dat met het artikel verslag doet van een actuele en wezenlijke discussie over de spanning tussen het recht op vrijheid van meningsuiting en eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.”
HP/De Tijd bleef binnen de kaders van dit citaatrecht, stelt de rechter. Het gebruik van de foto op de website is naar het oordeel van de rechter “zowel functioneel als proportioneel.”
De Kok had ook geklaagd over het feit dat in de foto bij het artikel zijn naam deels wegviel. Dat zou inbreuk betekenen op zijn ‘morele rechten’ en gederfde licentie-inkomsten door het ontbreken van zijn naam. In het artikel van HP/De Tijd stond echter een - niet bijster vleiende - beschrijving: “Bosjes- en vuilnisbakkenfotograaf Ferry de Kok liep Volkert Gisteren tegen het lijf” en “Ferry de Kok is in ieder geval hartstikke trots dat zijn foto het gesprek van de dag is.”
De rechter constateert droogjes dat daarmee “de naam van de maker weliswaar niet op een gebruikelijke wijze, maar wel afdoende duidelijk [is] vermeld.” De Kok werd veroordeeld tot het betalen van proceskosten van HP/De Tijd, begroot op 400 euro. Het Openbaar Ministerie doet overigens strafrechtelijk onderzoek naar De Kok wegens vermeende bedreiging van collega-fotografen. Meer bij HP/De Tijd
Praat mee
2 reacties
Ab Sier, 29 september 2015, 09:59
In mijn ogen een gevaarlijk precedent voor de fotograaf. Het als geheel afbeelden van foto’s, toch het verdienmodel van de vakfotograaf, past niet binnen het citaatrecht-model. Het woord “citaat” geeft namelijk aan aanhaling weer van een letterlijk gesproken tekst en mag gezien worden als een weergave van een onderdeel van een geheel om in eigen bewoordingen een punt te maken. Een foto is primair geen tekst en de foto wordt hier weliswaar gezien als onderdeel van de voorpagina van de Telegraaf maar wel als geheel gebruikt.
E.e.a. zou kunnen betekenen dat elke foto herplaatst zou kunnen worden als men in de begeleidende tekst maar een citaat opneemt. Weg kopijrecht…
Jan Everhard, 28 augustus 2017, 16:55
De reactie van Ab Sier klopt niet. Volgens de Auteurswet gaat het om de context waarin de citaatfoto geplaatst is. In dit geval is de cover van de Telegraaf geplaatst en is er dus geen sprake van een ongeoorloofde reproductie/nieuwe plaatsing. De rechter heeft een correcte uitspraak gedaan.