Archief en Dossiers
Terug naar overzicht Archief en Dossiers

'Goed werk levert werk op'
Het nut van netwerken

Ze kunnen schrijven, maar laten dat potentiële opdrachtgevers nauwelijks weten. Veel freelancers zijn beklagenswaardig als het gaat om commercieel netwerken. Terwijl journalistiek netwerken meestal geen probleem is. De sectie freelance en de NVJ-afdeling Midden-Nederland organiseerden op 13 september een bijeenkomst over kennisnetwerken en netwerken voor werk.

Freelancer Roos Schlikker heeft een hekel aan netwerken. Zoals veel freelance journalisten. Laat die opdrachtgevers maar naar hen toe komen. Een freelancer heeft gewoonweg geen zin om zich zelf te moeten verkopen. Toch heeft Schlikker in de afgelopen jaren het nut van het netwerken ontdekt. Bij haar gaat dat zo. Ze maakt vrienden in het café en genereert werk. Simpel en doeltreffend. ‘Heb 't naar je zin en don't push too hard’, is haar raad. Ondanks het hoge gezelligheidsgehalte beschouwt Schlikker netwerken nimmer als vriendendienst. ‘Zorg altijd voor goede stukken. Goed werk levert werk op.’

Acquisitie
Een freelance-journalist heeft nooit geleerd om commercieel te denken. Maar als ondernemer is dat wel nodig. ‘Laat dus ook zien wat er bij een opdracht komt kijken en waarom je een bepaald tarief moet vragen’, vindt Michael Boud, een van de oprichters van het wervings- en selectiebureau Redactie & Co. De freelancers die Boud kent, zijn deskundig en gedreven. Maar ze kunnen ook onzeker zijn, a-commercieel en zich te weinig focussen op enkele specialismen. ‘Sommige journalisten reageren werkelijk op álle vacatures in ons bestand. Op den duur neem je zo’n persoon niet meer serieus.’
Het probleem is vaak dat een freelancer zich te veel richt op bestaande opdrachtgevers en te laat op zoek gaat naar extra werk. ‘Ze kunnen schrijven, maar presenteren zich nauwelijks.’ Michael Boud adviseert freelancers om 30 procent van de tijd vrij te maken om nieuwe opdrachtgevers te benaderen. ‘Schenk aandacht aan acquisitie. Overleg een goede tariefstructuur die rekening houdt met bepaalde doelgroepen. En leg uit hoeveel uur je aan een opdracht besteedt.’

Origineel
VN-redacteur Youri Albrecht houdt consciëntieus zijn kennisnetwerk bij. Als je als journalist netwerken een vies woord vindt dan moet je maar een ander beroep kiezen, vindt hij. Albrecht keert zich af tegen het “groepsdenken” onder collega’s. Beïnvloed worden door andere journalisten brengt inhoudelijk weinig op. ‘Breng iets nieuws. Wil je iets goeds te melden hebben, dan zoek je naar een origineel verhaal. Dat hoor je van mensen die het zelf beleefd hebben.’ Die bronnen hoeven zich niet persé in de top te bevinden, vindt Albrecht. Iedereen bezit informatie of kennis. Ook studenten op een universiteit.
Man soll sich bewegen. Als journalist moet je meer mensen kennen dan een ander. Vrienden hebben weer vrienden uit andere netwerken – ‘Wie zijn degenen die mij verder kunnen leiden?’.
Albrecht bezoekt openingen, recepties, verjaardagen. Kijkt wie de organisatoren zijn, de sponsors en de aanwezige netwerken. Zoekt uit wie de relevante keyplayers zijn. Hij meldt zich aan bij e-maillijsten en houdt voor zichzelf een database bij. ‘Bewaar vooral 06-nummers, want soms is er geen tijd om eerst een voorlichter te bellen.’

Beleefd
De VN-redacteur neemt zelfs spelregels in acht die bijna on-journalistiek klinken. Blijf netjes, handel beleefd en wees dankbaar. ‘Informatie is waardevol, is een gift. Citeer juist. Je kunt iemand één keer belazeren, maar daarna gaat de deur op slot. Wees dankbaar, sommige informanten steken de nek voor jou uit of nemen een risico. Bescherm je netwerk en geef niet je bronnen zomaar prijs.’