Vertrouwen in nieuws neemt nog toe. Bij jongeren daalt het wat

Los van het vertrouwen in het nieuws namen de zorgen over wat echt of nep is op internet dit jaar aanzienlijk toe. Volgens het onderzoek is daar een duidelijk effect van de pandemie te zien. 40 procent van de respondenten zegt dat ze in de afgelopen week foutieve of misleidende informatie over het virus zijn tegengekomen.

De bronnen waar de respondenten zich de meeste zorgen om maken zijn activisten en actiegroepen (37 procent). Journalisten en nieuwsorganisaties worden maar door 7 procent van de ondervraagden genoemd als onbetrouwbaar.

Nederlanders gebruiken dagelijks vaker nieuws en gebruiken vooral meer nieuws online en op televisie. De verschillen tussen de leeftijdsgroepen zijn enorm. Twee derde van de jongste doelgroep noemt online nieuws en sociale media als voornaamste bron van nieuws. In de oudste groep is dat maar ruim 20 procent. Als het om gebruik van televisienieuws en print als voornaamste nieuwsmedia gaat, zijn de verhoudingen juist andersom.

In de coronatijd is de interesse in lokaal nieuws toegenomen, maar ouderen hebben meer interesse in hun directe omgeving dan jongeren. Overigens is nog voor corona het meest geraadpleegde nieuws het weerbericht.

Nieuwsconsumenten blijken ook vaker bereid om te betalen voor digitaal nieuws. In twee jaar tijd is het deel van de mensen dat een betaalde online nieuwsdienst heeft geraadpleegd gestegen van 11 naar 17 procent.

Het NOS Journaal is met rapportcijfer 7,4 nog steeds het nieuwsmerk met het grootste bereik en hoogste vertrouwen. Daaronder volgen RTL Nieuws en nu.nl met een 6,8. Kranten De Volkskrant, Trouw, AD, NRC en Het Financieele Dagblad schommelen tussen de 6,6 en 6,7. LINDAnieuws en GeenStijl staan onderaan het lijstje met een 5,3 en 4,8 als rapportcijfer voor het gemiddelde vertrouwen.

Om toegang tot online nieuws te krijgen, is sinds twee jaar de smartphone voor de meeste Nederlanders het voornaamste device. Alleen de oudste doelgroep heeft nog een voorkeur voor de computer. Opvallend is dat tijdens de lockdown met avondklok Nederlanders meer televisie hebben gekeken, maar ook vaker de computer in plaats van een mobiel apparaat hebben gebruikt.

Hoewel er steeds meer mogelijkheden zijn om aan online nieuws te komen, gaat in 2021 nog steeds de helft van de Nederlandse bevolking voor nieuws rechtstreeks naar een nieuwswebsite of -app. Onder jongeren is dit aandeel aanzienlijk kleiner. Jongeren gebruiken vaak een zoekmachine om naar een nieuwswebsite te gaan of berichten op te zoeken.

Ondanks dat het belang van sociale media voor nieuws in totaal iets afneemt, is het in de jongste doelgroep met 38 procent onverminderd populair. Populair onder jongeren zijn ook nieuwsverzamelsites. Twee derde van de jongste doelgroep 18-24 maakt hiervan gebruik tegenover iets meer dan 1 op de 5 ouderen.

Het wekelijkse gebruik van nieuwsvideo’s door jongeren heeft met 80 procent inmiddels een plafond bereikt. In de middelste leeftijdsgroepen neemt het aandeel nog toe. Onder ouderen is het aandeel sinds 2018 nauwelijks gestegen.

Meer bij de NOS en het Digital News Report 2021 (.pdf).