Rijksoverheid start bewustwordingscampagne rond nepnieuws
Deze week is 'Echt?!' begonnen, een voorlichtingscampagne van de Rijksoverheid rond desinformatie en nepnieuws. Volgens de overheid zijn die fenomenen vooral in andere landen een groot probleem, maar is een kritische en nieuwsgierige houding over de oorsprong van bepaalde berichten gezond.
De campagne loopt tot na de verkiezingen van het Europees Parlement.
Tegelijk erkent de regering dat de invloed van nepnieuws en desinformatie in Nederland beperkt is. Ook experts, adviesorganen, toezichthouders en factcheckers die met onder meer Facebook samenwerken kwamen de afgelopen jaren tot die conclusie.
De campagne lijkt dan ook vooral gericht op vergroten van weerbaarheid en het promoten van een kritische houding rond bepaald nieuws, vooral bedoeld om mensen tegen elkaar op te zetten en een normaal debat onmogelijk te maken.
Het vertrouwen in de media is in Nederland relatief hoog, maar Trouw beschrijft de opkomt van microtargeting door politieke partijen, waarbij kiezers via sociale media zeer gericht worden benaderd met advertenties en nieuws.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken wil “effecten van sociale media en internetzoekmachines in de aanloop naar de verkiezingen van maart en mei 2019” meten. Het heeft de Universiteit van Amsterdam opdracht gegeven om een onafhankelijk onderzoek uit te voeren, waarvan de resultaten deze zomer bekend moeten zijn.
Daarbij wordt onder meer gekeken op welke wijze de herkomst van informatie transparant is.
Het gebrek aan transparantie rond algoritmes van zoekmachines en sociale media is volgens onderzoekers problematisch. Hoe een site als YouTube suggesties voor verder kijken samenstelt, is niet te achterhalen. Ethicus en filosoof Haye Hazenberg noemt in Trouw het gebrek aan tastbare informatie over die algoritmes schokkend.
Hazenberg onderzocht met wetenschappers van de TU Delft onder meer het het effect van microtargeting, bots en algoritmes op de democratie. Meer bij Rijksoverheid
Praat mee