Mediabedrijven zien moeilijk, maar geen gitzwart toekomstbeeld in coronatijd

Er vallen harde klappen tijdens de coronacrisis. Het Centraal Bureau voor de Statistiek kwam donderdag met nieuwe werkloosheidcijfers. In juni waren er 404.000 Nederlanders werkloos. In maart waren dat er nog 273.000. In een maand tijd nam de totale werkloosheid van 3,6 toe naar 4,3 procent. De verwachting is dat onder journalisten ook een stijging van het aantal werklozen te zien zal zijn. In april steeg het aantal al fors ten opzichte van maart, namelijk met 11,2 procent. Toen ontvingen 1153 journalisten een uitkering van het UWV. In maart waren dat er nog 1037.

NVJ
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) kwam vrij snel nadat de overheid maatregelen bekendmaakte om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan met een meldpunt voor freelance (foto)journalisten die te maken kregen met afzeggingen van opdrachten. Tot 31 mei zijn er totaal 500 meldingen binnengekomen. Bij elkaar is voor 2.5 miljoen euro aan gederfde inkomsten gemeld. Het meldpunt is sinds 1 juni gesloten, maar via NVJ Coronamonitor kunnen er nog problemen worden doorgegeven.

De intentie van het huidige kabinet is om de steunmaatregelen, inclusief voor zzp’ers, te verlengen van 1 oktober tot en met 31 december. Daar worden nu gesprekken over gevoerd.

NDC Mediagroep verwacht vanaf september verbetering
Algemeen hoofdredacteur van de NDC Mediagroep Evert van Dijk wil wel eerst even kwijt dat het bericht over het niet inzetten van freelancers in coronatijd een beetje uit zijn verband is getrokken. “In de zomermaanden zetten we ze ook niet in, want dan is er geen voetbalcompetitie. Alleen door corona is die periode langer geworden. Wij gaan er vanuit dat vanaf september die mensen weer ingezet kunnen worden, want dan komt het langzaamaan weer allemaal op gang. Dan is er ook weer amateurvoetbal en komen er voorstellingen.”

Over de toekomst kan Van Dijk niet zo veel uitspraken doen. “Ik weet niet eens wat voor weer het morgen word”. Maar er liggen natuurlijk wel verschillende scenario’s klaar. Hij kan wel zeggen dat NDC Mediagroep, uitgever van onder meer het Dagblad van het Noorden, de Leeuwarder Courant en het Friesch Dagblad, in juli in ieder geval boven de in maart aangepaste begroting zit. De rest is afhankelijk van de hoogte van de recessie, en/of er nog een tweede golf komt. De verwachting voor nu is dat het in september allemaal weer gaat aantrekken.”

Aan voorspellingen durft DPG Media zich niet te wagen
DPG Media ziet vooralsnog geen reden om als gevolg van de coronacrisis ingrepen te doen in de organisatie waar het gaat om de bezetting, of de inzet van freelancers, meldt directeur/uitgever Erik van Gruijthuijsen van DPG Media. “De lagere inzet van freelancers en lokale correspondenten in de afgelopen maanden is het gevolg van het feit dat sportwedstrijden en evenementen, nationaal en lokaal, vrijwel allemaal zijn afgelast. Daardoor zaten ook verslaggevers in vaste dienst zonder hun normale werk en dus zijn die ingezet op andere redacties.”

“We zijn wel zuinig,” aldus Van Gruijthuijsen. “We hebben onze kranten tijdelijk wat dunner gemaakt, wat ook kon omdat we veel minder advertenties hadden. We hebben ingegrepen op een aantal evenementen die we organiseren, variërend van het personeelsfeest tot de jaarlijkse Summit die we houden voor adverteerders. Ook bij opleidingen hebben we, noodgedwongen, op de rem moeten trappen.”

Het beeld van DPG wijkt niet af van andere mediabedrijven. “De advertentiemarkt heeft een forse knauw gehad en het is de vraag in welke mate we dit in het restant van het jaar kunnen goedmaken. Daar staat tegenover dat de lezersmarkt groeit, vooral in digitale abonnementen. We hebben afgeleerd om in dit absurde jaar voorspellingen te doen over waar we uitkomen.”

BDU Media voorzichtig positief
Bij BDU Media zijn de liquiditeitsproblemen gelukkig een stuk minder geworden, meldt directeur Media Heiko Imelman. Het mediabedrijf maakt gebruik van de NOW-regeling en het Steunfonds voor huis-aan-huiskranten. Maar ook nieuwe abonnees, donaties en gemeenten hebben daar goed aan bijgedragen, vertelt hij. “De roep om een abonnement te nemen heeft veel gehoor gekregen, in een paar weken tijd hebben wij circa 3.000 abonnees geworven, voor gratis huis-aan-huiskranten en nieuwsbladen forse aantallen”. Daarnaast werden de uitgaven aangepast, met minder pagina’s. Dat betekende wel “dat we minder gebruik hebben gemaakt van freelancers. Dit was onvermijdelijk omdat er in de corona periode veel minder activiteiten waren in de gemeentes waar wij verschijnen”.

Imelman benadrukt dat er geen afscheid is genomen van medewerkers: “Gelukkig zien we dat de dramatische daling van advertentie-inkomsten (50%) minder aan het worden is. We verwachten dan ook een voorzichtig herstel na de vakantieperiode (20% minder omzet) en hopen ook dat we weer meer kunnen rapporteren over lokale activiteiten.”

New Skool Media blijft ontwikkelen
Eind maart gaf New Skool Media aan dat alle afdelingen de klappen zouden voelen. Inmiddels heeft Algemeen directeur Erwin van Luit van New Skool Media (NSM) bij de presentatie van de jaarcijfers over 2019 aangegeven voor dit jaar een omzetdaling van 10 tot 15 procent te verwachten door het wegvallen van de omzet uit evenementen en de dalende advertentieverkoop als gevolg van de crisis.

“Deze scherpe daling vangen we op door op verschillende manier kosten te besparen, en dat betreft een breed pallet, van marketing- en saleskosten, het faseren van investeringen tot het minder inzetten van freelancers en flexibele krachten.”

Met die maatregelen stelt Van Luit het bedrijf “goed overeind” te houden, “zij het op onderdelen op een lager niveau, onze business verder te blijven ontwikkelen, onder andere op het gebied van digitalisering en datadriven marketing gericht op het verder beschermen en uitbouwen van onze abonneebase. We zullen onze strategie dus onverminderd blijven uitvoeren, al zien we op bepaalde onderdelen daarvan helaas wel vertraging plaatsvinden.”

Toch zitten er voor NSM ook positieve kanten aan de coronacrisis. “Voor een aantal merken zien we versnelling binnen onze digitaliseringswerkzaamheden,” zegt Van Luit. “Denk hierbij aan live naaien met Knip Mode, Koopworkshops van Delicious en een hele reeks podcasts. Ook hebben we content van verschillende titels gebundeld in nieuwe uitgaven, zoals de Eigen Land Special.”

Alea Publishers
Bij Alea Publishers, uitgever van tijdschriften Bakkers in Bedrijf, EVMI, More Than Drinks!, Vis Magazine, Vlees+ en IJs Magazine, kregen freelancers eind maart een tariefsverlaging te verwerken. Op de vraag hoe het nu gaat met het bedrijf wordt aangegeven dat er geen interesse is om mee te werken aan dit artikel.

Talpa’s reorganisatie
Talpa was het eerste mediabedrijf dat aangaf maatregelen te moeten treffen. Omdat Talpa geen gebruik maakt van de NOW-regeling of enig andere vorm van overheidssubsidie betekent dat: een reorganisatie. Verdeeld over de verschillende ondernemingen binnen Talpa Network zal circa zes procent van de medewerkers met een contract voor onbepaalde tijd hun baan verliezen. Daarnaast gaat het bedrijf van John de Mol niet meer verder met een aantal medewerkers met een tijdelijk of freelancecontract. Ook levert het directieteam 20 procent van het salaris in.

Bij de radiotak vallen harde klappen: 20 procent van het aantal medewerkers wordt ontslagen. De bezuinigingen bij Talpa Networks betekenen ook het einde voor Talpa Radio Campus, de eigen radio-opleiding. In totaal komen er 100 banen bij de radio te vervallen.

RTL ziet voorzichtig herstel in de markt
Topman Sven Sauvé gaf begin deze maand aan dat RTL Nederland tijdens de coronacrisis ‘gigantische klappen’ heeft gehad. Wel lijkt er volgens hem van voorzichtig herstel in de markt sprake te zijn.

Sauvé verwacht nu geen V-vormig snel herstel van de markt, eerder een die de U-vorm neemt. “Dat is minder negatief maar we staan niet te jubelen. Wat we nu aan averij oplopen zal enige tijd duren, voor het opgelost is. Er is geen reden tot een reorganisatie.” RTL kondigde in april onder andere aan dat tijdelijke contracten niet zomaar meer werden verlengd, afspraken met freelancers werden heroverwogen.

Lees ook:
Nederlandse media-ceo’s: herstel advertentiemarkt kan tot 3 jaar duren (10 juli 2020)
Vaste medewerkers AD halen ruim 14.000 euro op voor hun freelancers (29 juni 2020)
De Coach peilt: waar vind je nog werk als journalist? (26 juni 2020)
Hoe sportjournalist Roel Wiche op slag ‘chef droevige verhalen’ werd (15 juni 2020)
RTV Noord heeft door coronacrisis een financieel tekort van 400.000 euro  (12 juni 2020)
Geen financiële steun schrijvende freelancers via TOGS-regeling (12 juni 2020)
Nieuw steunfonds biedt steun voor getroffen freelancers (12 juni 2020)
Forse stijging ww-uitkeringen onder journalisten in april (29 mei 2020)
Zo’n 70 Nederlandse lokale nieuwsorganisaties krijgen steun van Google’s noodfonds (28 mei 2020)
Daklozenkrant Straatnieuws stopt op papier (20 mei 2020)
Talpa legt personeel vier verplichte vakantiedagen op (30 april 2020)
Een overzicht: welke mediabedrijven halen de broekriem aan en welke medewerkers voelen dat? (23 april 2020)