FotoDNA: hoe breng je iemand onherkenbaar in beeld

‘De man in de gewatteerde jas vond het allemaal best. Ik toonde hem de foto en hij knikte. De andere taakstraffer op de foto vroeg of ik even inzoomde op zijn hoofd. Hij was gerustgesteld. Voor alle zekerheid heb ik dat stukje hoofd later toch nog even geblurd. Je weet maar nooit’, zegt freelance fotograaf Rob Voss. Voor een zomerserie van acht afleveringen in dagblad de Stentor volgt rechtbankcolumnist Ronald Kamps een aantal mensen met een taakstraf. Voss maakt de foto’s bij die stukken.
 
Voss: ‘De mannen op deze foto maken deel uit van een groepje van vier. Onder toeziend oog van werkmeester Joop zijn ze hier aan het schoffelen op Het Hooge Land, een opvangplek voor dak-en thuislozen in Beekbergen. Ze hebben net de koffie op als ik me meldt op de werk­locatie. Ik geef ze een hand en maak een praatje. Collega Kamps, die er al uren is, heeft ze verteld dat er een fotograaf komt, en dat ze zich geen zorgen hoeven te maken, ze komen niet herkenbaar in beeld. Dat mogen ze zelf checken op mijn schermpje. 

De mannen heb ik zo neergezet dat hun gezicht schuil gaat ­achter een dikke tak

Eén man heeft er geen zin in en blijft liever buiten beeld. Een ander zit onder de tattoos. Het is onmogelijk hem ‘onherkenbaar’ te fotograferen, dus dan maar liever niet. De twee mannen die overblijven heb ik zo neergezet dat hun gezicht schuil gaat achter een dikke tak. De sfeer is relaxed. Ze lachen wat, mompelen iets over beroemd worden en doen of ze lekker bezig zijn. Ik draai om ze heen en maak ongeveer vijftien foto’s.

Een vooropgezet plan voor een foto-serie als deze is geen goed idee. Liever bekijk ik ter plekke hoe ik de onherkenbaarheid zal vormgeven. Je wordt vanzelf vindingrijk en ja, je moet ook een beetje geluk hebben. Bijvoorbeeld bij die aflevering over het werk op een innamepunt voor tweedehands goederen in Apeldoorn. Ik steek mijn hand in een doos vol boeken en trek een flut romannetje tevoorschijn. “Op Heterdaad Betrapt” staat er op de kaft. (Bekijk deze foto in de foto-carrousel, links bovenin, red.) Nou, mooier kan niet. Boek voor het gezicht en klaar!’

De foto met de taakstraffers stond zaterdag 10 augustus in De Stentor.