NVJ
Terug naar
auteurs-
recht-
menu
Inleiding
Nederland
Rechtszaken
Overeenkomsten, coll.
Overeenkomsten, individ.
Schikkingen buiten rechte
Hergebruikpercentages
Elders
België
Denemarken
Duitsland
Canada
Finland
Frankrijk
Groot-Brittannië
Noorwegen
Oostenrijk
VS
Zweden
Zwitserland
Conclusie
|
|
NVJ-rapport
Freelance werken in
elektronische media
Individuele
overeenkomsten
Tijdschriften
· Audax : Audax heeft in december 1999 contact gezocht met de NVJ om te
overleggen over een contract. Aan de kritiek van de NVJ op dit
modelcontract is voor een deel tegemoet gekomen. Uitgangspunt is een
licentiesysteem voor generiek hergebruik, waarbij de auteursrechten bij de
freelancers blijven. Er is sprake van generiek hergebruik als een werk op
een ander medium wordt gezet als onderdeel van een verzameling
(bijvoorbeeld een Cd-rom met een jaargang van de Volkskrant).
De hoogte van de vergoeding wordt individueel afgesproken.
· Weekbladpers30: Het colofon van Men's Health bevatte de bepaling dat
alle auteurs van tekstbijdragen aan het blad geacht werden op de hoogte te
zijn van en in te stemmen met de elektronische opslag en exploitatie van
hun bijdragen. Auteurs die klaagden over hergebruik van hun werk werden
hier fijntjes op gewezen. Enkele freelancers hebben hier bij de
hoofdredacteur tegen geprotesteerd. Inmiddels is overleg op gang gekomen
en is de bepaling uit het colofon verwijderd.
· Wolters Kluwer30: Adformatie heeft standaard leveringsvoorwaarden
ingevoerd en bij Samson wordt over invoering van deze voorwaarden
gesproken. De voorwaarden bevatten de bepaling dat de uitgever exclusief
toestemming krijgt om het werk in digitale vorm en in een databank te
gebruiken. Over een vergoeding wordt niets gezegd.
· Adformatie betaalde een freelancer 50-100% extra na publicatie op
Internet.
· Uitgeverij Kluwer heeft eind 1999 een nieuw auteursrechtcontract geïntroduceerd.
Het lijkt vooral te zijn gericht op boekauteurs en auteurs van losbladige
edities.
Uitgegaan wordt van licentie, niet van overdracht. Deze licentie is
exclusief, ook ten opzichte van de auteur (zie artikel 2 van het
contract), hetgeen in de praktijk betekent dat alle rechten toch weer naar
de uitgever gaan.
Het honorarium kent vier varianten:
-een royalty over de totale exploitatie (afrekening achteraf)
-een bedrag ineens (afkoop vooraf), eventueel aangevuld met een vergoeding
voor een nieuwe versie of tussentijdse actualisatie
-een royalty voor het werk in boekvorm, vermeerderd met een toeslag voor
elektronisch hergebruik van de informatie zodra daarvan sprake is
-een vergoeding per in druk gebrachte pagina, plus een toeslag voor
elektronische exploitatie
· Elsevier : Bij Elsevier Bedrijfsinformatie is men bezig met vernieuwing
van de contracten. De tekst van de nieuwe contracten is nog niet bekend.
Wel hebben mensen al te horen gekregen dat ze toestemming voor hergebruik
op internet moeten geven, waarvoor ze 0% vergoeding krijgen.
Voor de Cd-rom geldt momenteel een andere regeling: bij de fiscale
almanakken krijgen de auteurs gezamenlijk 9,5% van 50% van de netto omzet
.
· Het blad van het LCVV (Landelijk Centrum voor Verpleging en Verzorging)
wordt op een website geplaatst door Elsevier Bedrijfsinformatie. De
auteurs van de artikelen in dit blad krijgen 15% van het oorspronkelijke
honorarium voor deze vorm van hergebruik.
· VNU33: Eind 1999 is het overleg tussen VNU-tijdschriften en de NVJ over
een modelcontract opnieuw geopend. Al in 1998 voerde de NVJ samen met
andere auteursorganisaties overleg over de zogenaamde
'mantelovereenkomst', waarin VNU de exploitatie van auteursrechten wilde
regelen, VNU biedt freelancers een vergoeding van 10% van het
oorspronkelijk honorarium voor multimediale publicatie en 'syndication'
(dat wil zeggen verlening van publicatierechten aan derden) van het werk.
Aan VNU is te kennen gegeven dat er onoverkomelijke bezwaren bestaan tegen
overdracht van auteursrechten bij al het in opdracht vervaardigd werk. De
NVJ streeft, evenals de andere auteursorganisaties, naar een
licentiesysteem.
VNU heeft inmiddels bekend gemaakt dat zij wat betreft publieke
tijdschriften zullen overstappen naar een licentiesysteem met
afzonderlijke honorering. De hoogte van de vergoeding is nog niet bekend.
· Als de uitgever een artikel uit het weekblad Intermediair op een
website wil zetten, wordt er mondeling toestemming gevraagd voor het
hergebruik. Er wordt hiervoor 10% van het oorspronkelijke honorarium
betaald aan de auteur.
· Voor hergebruik op de website van het blad Scripta Media betaalt de
uitgever 20% van het oorspronkelijke honorarium van een artikel van een
freelance journalist.
· Het tijdschrift ZEDN van zorgverzekeraars Nederland wil 10% van het
oorspronkelijke honorarium gaan betalen voor generiek hergebruik van
werken van freelance journalisten op een website, ze gaan vooraf
toestemming vragen.
· Het tijdschrift van de LISV zal 10% van het oorspronkelijke honorarium
gaan betalen voor generiek hergebruik van werken van freelance
journalisten op een nieuwe website.
· Vice Versa, een tijdschrift voor ontwikkelingssamenwerking, betaalt 20%
van het oorspronkelijke honorarium voor hergebruik op Internet.
Kranten
De NVJ heeft in 1997 een principe-akkoord gesloten met de NDP dat
betrekking had op hergebruik van werk dat in dienst van een
dagbladuitgever is gemaakt. Onderdeel van deze overeenkomst was een
vergoeding aan de werknemers van 0,5% over het jaarsalaris in ruil voor
toestemming voor 'generiek' hergebruik (waarmee bijdragen van journalisten
in het totaal van de krant mogen worden hergebruikt). Voor de opbrengst
uit collectieve rechten gold een 50/50 verdeling voor uitgevers en auteurs
(waaronder ook freelancers).
Over de vergoeding voor hergebruik van werk van freelancers kon geen
akkoord worden bereikt. Zij onderhandelen nog wel over een modelcontract
voor schrijvende freelancers, maar er is nog geen definitieve versie.
De door uitgevers aangeboden vergoedingen zijn verschillend :
· Uitgever PCM, druk doende met de ontwikkeling van een uitgebreide
persdatabank, biedt alle freelancers bij de dagbladen een toeslag van 2%
op het honorarium voor generiek hergebruik, gedurende een periode van drie
jaar (1999-2001).
· Hazewinkel Pers en Friese Pers/- Nieuwsblad van het Noorden biedt aan
schrijvend journalisten 2% van het oorspronkelijk honorarium (overeenkomst
Leeuwarder Courant).
· Wegener (Wegener Midden-Nederland, Wegener Uitgeverij Gelderland
Overijssel en Sijthoff Pers) legt aan schrijvende freelancers een
overeenkomst voor, waarbij de vergoeding voor hergebruik 0,5% bedraagt.
· VNU hanteert bij Brabant Pers/-Eindhovens Dagblad en Brabants Dagblad
(waarschijnlijk ook bij de andere VNU-dagbladen) een overeenkomst van
opdracht. De vergoeding voor hergebruik, die elke maand gedeclareerd
moeten worden, bedraagt 0,5%.
· Het gratis dagblad Metro gaat in de nabije toekomst een internationale
website opzetten met links naar nationale versies van deze site. De
Nederlandse versie zal voor een groot deel bestaan uit de inhoud van de
dagelijkse Metro, dus artikelen van persbureaus en freelance medewerkers.
Metro stelt het volgende voor : indien artikelen worden gepubliceerd op
internet dan is er sprake van hergebruik waarvoor Metro een extra
vergoeding betaalt, tenzij anders is bepaald. Er wordt uitgegaan van een
vaste internetvergoeding per maand, ongeacht het aantal hergebruikte
materiaal. De maandelijkse internetvergoeding bedraagt 1% van het totale
honorarium over die periode. Er wordt jaarlijks gekeken of de vergoeding
al dan niet geïndexeerd moet worden.
· Het Parool betaalt een vaste freelancer sinds maart 1999 fl.1500,- per
maand extra voor publicatie van zijn artikelen op internet. Het gaat
hierbij om dertig tot vijftig artikelen, die wisselen van samenstelling.
Dit bedrag is vergelijkbaar met 18% van zijn jaaromzet. Voorts heeft hij
in zijn overeenkomst met Het Parool een clausule laten opnemen die Het
Parool verplicht actief misbruik van deze internetpublicaties op te sporen
en te vervolgen. Hij stelt voor een dergelijke clausule verplicht in
freelance contracten op te nemen.
· VNU betaalde een freelancer onder belofte van geheimhouding (!) ooit
40% van het oorspronkelijke honorarium voor een publicatie op Cd-rom.
· Teleac betaalde een freelancer in 1998 50% van het oorspronkelijke
honorarium voor het plaatsen van twee artikelen op een Cd-rom.
· Voor hergebruik op website van het Wagenings Universiteitsblad (Green
City Wageningen) krijgt de auteur 37,5% en de uitgever 62,5% van de, aan
de gebruiker in rekening gebrachte prijs (oftewel: de auteur krijgt 15
cent per woord bruto en de uitgever 25 cent)
|
|
rechts
dit is kolom 1
Aanbevelingen:
-----------
-----------
-----------
-----------
Deskundigen, contact-
personen, organisaties
Login
NVJ'ers
Info
-----------
-----------
-----------
-----------
-----------
-----------
|
|